Świerk pospolity

Dla wielu ludzi, jego młode okazy kojarzą się przede wszystkim z drzewkiem bożonarodzeniowym. Jest gatunkiem wrażliwym na zanieczyszczenia powietrza, choroby i szkodniki, „źle się czuje” w dużych miastach, zwłaszcza w okręgach przemysłowych. W porównaniu z innymi drzewami pod świerkiem jest często więcej cienia, panuje niższa temperatura oraz większa wilgotność powietrza.

Korona jest smukła i stożkowata. Świerki rosnące w dobrych warunkach, np. w górskich lasach, zachowują gałęzie niemal do samej ziemi. Obok jodły, należy do najwyższych drzew europejskich. 

Kora jest miedziano-szarobrązowa, w młodości gładka, później szaropurpurowa, pękająca na małe, zaokrąglone płytki. 

Igły są krótkie (1–3 cm), ciemnozielone, ułożone równomiernie na gałęziach, zakończone ostrym kolcem. W przekroju są czterokątne, romboidalne lub spłaszczone. Wydzielają intensywny, słodki, żywiczny zapach. 

Kwitnie wiosną. Kwiaty żeńskie są czerwonofioletowe, zebrane w szyszeczkowate kwiatostany, wyrastające pionowo na końcach pędów. Kwiaty męskie są zebrane w  podłużne kotki, żółte, długości 1–1,5 cm, zwisające blisko końca pędu.

Szyszki są długie (do 20 cm), gładkie i zwisające. Początkowo zielone, później jasnobrązowe, opadają w całości. Nasiona są bardzo lubiane przez ptaki (np. dzięcioły i krzyżodzioby świerkowe) oraz niektóre zwierzęta leśne, jak wiewiórki i ryjówki. 

Przeciętnie świerk dożywa 150-200 lat, ale w sprzyjających warunkach może bez trudu osiągnąć 500 lat. W 2008 roku naukowcy odkryli w górach zachodniej Szwecji grupę ponad 8000-letnich świerków pospolitych, w tym jeden okaz liczący aż około 9550 lat. Są to jedne z najstarszych współcześnie żyjących organizmów na świecie.
Najwyższy, żyjący w Górach Dynarskich świerk ma 63 m wysokości. Na terenie Białowieskiego Parku Narodowego rośnie najwyższy, odnotowany obecnie w Polsce świerk pospolity, o wysokości 51 m.